«Όχι πια σεξ, μόνο ρομπότ»: Τα μελλοντικά ταμπού του έρωτα με Μηχανές
Πάνος Σάκκας
Τα ηθικά ζητήματα που θα προκύψουν από το σεξ μεταξύ ανθρώπων και ρομπότ στο μέλλον, εξερευνά το Ίδρυμα «Υπεύθυνης Ρομποτικής» στη Χάγη, που ξεκινά τον διάλογο για το νομικό πλαίσιο της σεξουαλικής χρήσης μηχανών με «νοημοσύνη».
Τι αλλάζει από το παραδοσιακό εμπόριο των Sex Dolls;
Εταιρείες όπως η Android Love Doll, η Sex Bot και η Sinthetics προσφέρουν εδώ και δεκαετίες κούκλες ικανοποίησης, των οποίων οι τιμές κυμαίνονται από 5.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την ποιότητα των υλικών και τις «δυνατότητες» του κάθε ρομπότ: το σύστημα θέρμανσης σε θερμοκρασία σώματος (αντί για θερμοκρασία δωματίου), τη δυνατότητα προσαρμογής εξωτερικών χαρακτηριστικών και τους μηχανισμούς λίπανσης κ α.
Όμως η εξέλιξη των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να περιπλέξει τα δεδομένα. Ήδη ψυχολόγοι, φιλόσοφοι και νομικοί, προβληματίζονται για τις συνέπειες που θα έχει στην ιδιωτική αλλά και στη δημόσια σφαίρα η χρήση «υπερβολικά ανθρωπόμορφων» ρομπότ.
Η αμερικανική εταιρεία Abyss Creations, «ανυπομονεί» να λανσάρει τις πρώτες κούκλες με «νοημοσύνη» που θα προσφέρουν μία πιο ρεαλιστική εμπειρία συνεύρεσης. Όπως το έθεσε ο CEO της εταιρείας Ματ ΜακΜούλεν, στόχος είναι οι πελάτες να μπορούν στο μέλλον να αναπτύξουν όχι μόνο σαρκική αλλά και συναισθηματική σύνδεση με τα ρομπότ, τα οποία με τον καιρό θα διαμορφώνουν το δικό τους χαρακτήρα.
Θα πρέπει να επιτρέπεται το μαστίγωμα ενός ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη και στοιχεία συνείδησης; Θα παραμείνει παράνομο το σεξ με ένα ρομπότ-σκύλο; Για αυτά και για άλλα ακόμα πιο σοβαρά διλήμματα το Ίδρυμα ζητά από τώρα διάλογο για το μέλλον.
«Κάθαρση vs Νέμεση»
Παρόμοια διλήμματα και ανησυχίες είχαν προκύψει και πριν από τρεις δεκαετίες, όταν τα πρώτα ηλεκτρονικά παιχνίδια έκαναν την εμφάνισή τους στις κονσόλες των ανήλικων μαθητών, διχάζοντας την ακαδημαϊκή κοινότητα των κοινωνιολόγων και των ψυχολόγων: από την μία εκείνοι που υποστήριζαν ότι τα βίαια παιχνίδια προκαλούν εξάρτηση και έξαρση της βίας και από την άλλη όσοι θεωρούσαν ότι η εικονική βία λειτουργεί ως διέξοδος και εκτόνωση, σε ένα ούτως ή άλλως ανύπαρκτο σύμπαν που το e-γκλημα είναι αφαιρετική μίμηση πράξης, που στερείται εγκληματικής ουσίας.
Κατά καιρούς διάφορες πανεπιστημιακές έρευνες είχαν κάνει την εμφάνισή τους, ενισχύοντας πότε τη μία και πότε την άλλη θεωρία χωρίς τα αποτελέσματα να είναι κατηγορηματικά.
Όπως όμως εξηγούν οι ειδικοί, το σεξ με αληθοφανή ρομπότ είναι πιο ευαίσθητο θέμα, αφού πρόκειται για άμεση εμπειρία που ενδεχομένως να ενισχύει την επιθυμία για παραβατική συμπεριφορά, αντί για την εκτόνωση.
Οι ανησυχίες στρέφονται κυρίως στην πιθανότητα οι άνθρωποι με «παράνομες επιθυμίες» να δελεαστούν από τις εμπειρίες τους με τα ρομπότ και να ρισκάρουν να εγκλιματίσουν, στο κυνήγι μίας αληθινής εμπειρίας.
Στην έκθεση οι ειδικοί αναρωτιούνται για το αν τελικά τα σεξουαλικά ρομπότ θα μειώσουν τα φαινόμενα βιασμού, ξυλοδαρμού και ασέλγειας ή θα τα ενισχύσουν.
Ηλεκτρονικές ψηφοφορίες που διενεργούνται κατά καιρούς, δείχνουν ότι η πλειονότητα των ανδρών και μία μερίδα γυναικών (που δεν ξεπερνά το 33%), εμφανίζεται θετική στη χρήση σεξουαλικών ρομπότ «αλλά με κανόνες». Αρκετοί είναι άλλωστε και εκείνοι που δεν αποκλείουν στο μέλλον άνθρωποι και ρομπότ να ερωτεύονται μεταξύ τους.
Το ζήτημα έχει απασχολήσει συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας όπως ο Ισαάκ Ασίμοφ (Satisfaction Guaranteed), σκηνοθέτες και σεναριογράφους (Ex Machina, Alex Garland). Τώρα τη σκυτάλη παίρνουν και οι πολιτικοί: τον Φεβρουάριο, επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου για τη ρομποτική, συζήτησε το ενδεχόμενο να αναγνωρίσει ταυτότητα στα ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη.
Οι πολίτες θα πρέπει να αποφασίσουν τι θα είναι επιτρεπτό και τι απαράδεκτο, υπογραμμίζει ο επικεφαλής της έκθεσης και καθηγητής ρομποτικής στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, Νόελ Σάρκι που εκτιμά πως στο μέλλον οι άνθρωποι και τα ρομπότ θα κάνουν «πολύ περισσότερο σεξ» από ότι τώρα.
