Η κομποστοποίηση ακούγεται κάτι πολύ επιστημονικό και πολύπλοκο ενώ στην πραγματικότητα είναι μια οικιακή ανακύκλωση και είναι ένα μικρό λιθαράκι που μπορούμε να βάλουμε και εμείς στον πομπώδη τίτλο «Σώστε το περιβάλλον», χωρίς μεγάλη προσπάθεια – απλώς ανακυκλώνοντας την πλειονότητα των απορρίμμάτων μας.

Ζούμε σε μια εποχή που οι εκπομπές μαγειρικής έχουν κατακλύσει την ελληνική τηλεόραση, ενώ ταυτόχρονα αντίστοιχες εκπομπές κάνουν θραύση και στο Διαδίκτυο. Ας το παραδεχτούμε, λοιπόν, όλοι μας έχουμε δει τουλάχιστον ένα επεισόδιο από εκπομπή μαγειρικής ή έχουμε γκουγκλάρει (όπως λέμε και στα ελληνικά) μια συνταγή που μας αρέσει. Και αφού απολαμβάνουμε τον σεφ ή την νοικοκυρά να φτιάχνουν με μαεστρία το πιάτο, έρχεται η στιγμή που κόβουν φρέσκα λαχανικά  ή αρωματικά φυτά για να βάλουν στο φαγητό και αναρωτιέσαι, «Εγώ γιατί δεν έχω μια γλάστρα από το κάθε φυτό;». Και πας σε ένα ωραιότατο φυτώριο αγοράζεις σε μικρές γλαστρούλες όλα τα απαραίτητα φυτά γυρνάς σπίτι τακτοποιείες τις γλαστρούλες σου, φτιάχνεις το φαγητό και μετά τι; Έχεις μείνει με υπολείμματα φαγητού και τα καινούρια σου φυτά που όπως όλα χρειάζονται φροντίδα, αγάπη και μια καλή βάση, και στη δική μας περίπτωση καλό χώμα(υπόστρωμα)! Και κάπου εδώ θα μιλήσουμε για το «μαύρο χρυσό» της γεωργίας και της κηπουρικής, το κομπόστ.

Το κομπόστ ουσιαστικά είναι ένα λίπασμα.  Σύμφωνα με τη θεωρία πρόκειται για μια φυσική διεργασία, κατά την οποία ένα γκρουπ μικροοργανισμών – διασπούν (αποικοδομούν) τις πολύπλοκες ενώσεις των οργανικών υπολειμμάτων (τροφές) σε απλούστερες. Η διάσπαση αυτή έχει ως αποτέλεσμα τη μετατροπή τους σε ένα πλούσιο και σταθερό οργανικό μείγμα.

Πρακτικά η κομποστοποίηση μιμείται και εντείνει το σχέδιο ανακύκλωσης της φύσης. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένας μεγάλος κάδος (συνήθως πλαστικός), τα υπολείμματα των τροφών που δεν φάγαμε (θα μιλήσουμε παρακάτω για το ποιες τροφές δεν πετάμε μέσα στο κάδο), λίγο χώμα, υγρασία (να ρίξουμε λίγο νερό) και τα φύλλα ή κλαδιά από τις γλάστρες μας.

Πώς το κάνω;

Είναι πολύ απλό. Ακολουθούμε τα παρακάτω απλά βήματα:

1. Στεγανοποιούμε το κάδο μας (μια πλαστική βάση από χοντρό νάιλον είναι αρκετή)

2. Ρίχνουμε στα 2/5 του κάδου χώμα στη βάση

3. Προσθέτουμε τα απορρίμματα του φαγητού μας (π.χ. τσόφλια αυγών, τις φλούδες από τα λαχανικά που βάλαμε στη σαλάτα, τα υπολείμματα του φαγητού κτλ)

4. Ρίχνουμε μια μικρή στρώση χώματος δημιουργώντας στρώσεις από χώμα και υπολείμματα φαγητού, φύλλα και κλαδιά από τα φυτά μας (μόνο τα υγιή μέρη)

5. Προσθέτουμε λίγο νερό ώστε να έχει υγρασία (δεν το πλημμυρίζουμε)

6. Κλείνουμε το καπάκι

Προσοχή! Δεν συμπιέζουμε το περιεχόμενο για να μειώσουμε το όγκο του (θα μειώνεται καθώς θα γίνεται χώμα), αλλιώς κλείνουμε τις διόδους του αέρα και επιβραδύνουμε την διαδικασία. Δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε για δυσοσμία, κλείνουμε το καπάκι για να ανέβει η θερμοκρασία του εσωτερικού και επιταχύνουμε έτσι την διαδικασία.

Σε περίπτωση που δεν θέλετε να φτιάξετε τον δικό σας κομποστοποιητή μπορείτε να επενδύσετε σε έναν του εμπορίου που οι τιμές ξεκινάνε από 100 ευρώ ή αν μιλάμε για πολυκατοικία μπορεί να γίνει εύκολα ιδιοκατασκευή (μια πλαστική δεξαμενή ενός κυβικού περίπου, κάνοντας 5-6 τρύπες σε μέγεθος γροθιάς στον πάτο και καλύπτοντάς τες με γεωύφασμα).

Τι μπορούμε να κομποστοποιήσουμε;

Πολλοί άνθρωποι αρχίζουν την κομποστοποίηση για πρακτικούς λόγους. Η οικιακή κομποστοποίηση των φύλλων ή κλαδιών και τα απορρίμματα τροφίμων μειώνουν την ποσότητα των απορριμμάτων που δημιουργείτε. Επιπλέον, το κομπόστ είναι απαραίτητο για έναν υπέροχο κήπο, και ξεκινώντας από το δικό σας κομπόστ εξασφαλίζετε ένα δωρεάν, πλούσιο σε συστατικά, Α’ ποιότητας χώμα. Με απλά υλικά που έχουμε στην κουζίνα ή στο μπαλκόνι όπως π.χ. κλαδιά, φύλλα, χαρτί κουζίνας ή χαρτοπετσέτες, υπολείμματα σαλάτας, το φίλτρο του γαλλικού καφέ, μπορούμε να ξεκινήσουμε την προσπάθεια.

Στον παρακάτω πίνακα θα δείτε, συνοπτικά τι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:

Τελικά η κομποστοποίηση ακούγεται κάτι πολύ επιστημονικό και πολύπλοκο ενώ στην πραγματικότητα είναι απλώς μια οικιακή ανακύκλωση. Αν σκεφτούμε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει καθημερινά ο πλανήτης, μπορούμε να πούμε ότι η κομποστοποίηση είναι ένα μικρό λιθαράκι που μπορούμε να βάλουμε και εμείς στο πομπώδη τίτλο «Σώστε το περιβάλλον», χωρίς μεγάλη προσπάθεια – απλώς ανακυκλώνοντας την πλειονότητα των απορρίμμάτων μας.

Ο Αντώνης Καλλιοντζής είναι περιβαλλοντολόγος με ειδικότητα στη Βιώσιμη Ανάπτυξη και Διαχείριση Περιβάλλοντος.