Πότε πέφτει η Τσικνοπέμπτη και τι γιορτάζουμε ακριβώς; Ποια είναι η σχέση της γιορτής του κρέατος με τις απόκριες; Ας δούμε!
Η αποκριά ή αλλιώς τριώδιο, το γνωστό μας καρναβάλι, είναι μια κινητή γιορτή καθώς σχετίζεται με το Πάσχα , όπως και η Καθαρά Δευτέρα. Διαρκεί τρεις εβδομάδες, της Προφωνής, της Κρεατινής και της Τυροφάγου.
Η Τσικνοπέμπτηείναι μια παραδοσιακή γιορτή που γίνεται κάθε χρόνο στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της αποκριάς και σηματοδοτεί κατά κάποιον τρόπο την έναρξη του καρναβαλιού.
Κι αυτό γιατί είναι και η πρώτη μέρα που ο κόσμος μασκαρεύεται και βγαίνει στους δρόμους, συμμετέχει σε πάρτι μασκέ κλπ.
Η γιορτή αυτή πήρε το όνομα της από τις λέξεις τσίκνα, που δεν είναι τίποτε άλλο από τη μυρωδιά του ψημένου κρέατος και από την Πέμπτη μέρα της εβδομάδας.
Είναι κατά βάση χριστιανική γιορτή, κάτι σαν γιορτή του κρέατος, και σχετίζεται με τη νηστεία με την έννοια ότι πλησιάζει η μέρα που σταματάει κανείς να τρώει κανείς κρέας ενόψει της νηστείας του Πάσχα.
Πότε πέφτει η Τσικνοπέμπτη και ποια η σχέση της με τις απόκριες
Η Κυριακή της Απόκρεω, από την οποία πήραν το όνομα τους και οι αποκριές, είναι η τελευταία μέρα της Κρεατινής και είναι και η τελευταία μέρα που καταναλώνουμε κρέας πριν τη Σαρακοστή.
Την επόμενη εβδομάδα, της Τυροφάγου τρώμε μόνο τυρί και γαλακτοκομικά προϊόντα, δηλαδή παράγωγα του κρέατος και μετά την Καθαρά Δευτέρα ξεκινάει η μεγάλη νηστεία του Πάσχα.
Και επειδή, ως γνωστόν, σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση δεν τρώμε κρέας την Τετάρτη και την Παρασκευή, καθιερώθηκε η μέρα Πέμπτη ως η πιο κατάλληλη για την γιορτή της ακατάσχετης κρεατοφαγίας.
Επομένως, η Τσικνοπέμπτη πέφτει την Πέμπτη μέρα της δεύτερης εβδομάδας του τριωδίου, δηλαδή την εβδομάδα της Κρεατινής. Για την ακρίβεια πέφτει τρεις μέρες πριν την Κυριακή της Απόκρεω ή 11 μέρες πριν την Καθαρά Δευτέρα.
Συγκεκριμένα το 2018 η Τσικνοπέμπτη πέφτει στις 8 Φεβρουαρίου.
Αντίστοιχα, το 2019 η γιορτή του κρέατος θα εορταστεί την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου.
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης
Υπάρχουν πάρα πολλά ελληνικά έθιμα που σχετίζονται με τον εορτασμό της Τσικνοπέμπτης, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο γνωστά.
Μερικά από αυτά είναι μεταξύ άλλων τα “Χοιροσφάγια”, δηλαδή το σφάξιμο του γουρουνιού για το αποκριάτικο τραπέζι, τα “Προξενιά” ή αλλιώς έθιμο της φωτιάς στις Σέρρες, το έθιμο της “Κουλούρας” στην Αχαΐα και τα “Πετεγολέτσια” στην Κέρκυρα.
Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης, στη συντριπτική πλειοψηφία τους περιλαμβάνουν κρεατοφαγία, ενώ ένα μεγάλο μέρος τους αφορά τον γάμο.
Αντίστοιχες γιορτές υπάρχουν και σε άλλα χριστιανικά κράτη, όπως πχ στη Γερμανία το Fettdonnerstag (λιπαρή Πέμπτη) και στη Γαλλία το Mardi Gras (λιπαρή Τρίτη), αν και κατά πολλούς οι γιορτές αυτές είναι αντίστοιχες της δικής μας Καθαράς Δευτέρας.
