Τα ψιλα γραμματα της διαπραγματευσης
Το παρασκήνιο των επαφών για τα Σκόπια και η βιασύνη του Μαξίμου
Εντονότατη κινητικότητα στα «μέτωπα» του Σκοπιανού και των ελληνοαλβανικών σχέσεων εκδηλώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, θα συνεχιστεί την ερχομένη και αναμένεται να κορυφωθεί στις 23 Ιανουαρίου, οπότε, στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός, δεν αποκλείεται συνάντηση των πρωθυπουργών Ελλάδας και Σκοπίων.
Προς το τέλος της επόμενης εβδομάδας, επίσης, αναμένεται να πραγματοποιηθεί η προγραμματισμένη συνάντηση του Ελληνα και του Αλβανού υπουργών Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά και Ντίτμιρ Μπουσάτι, στην Κορυτσά. Είναι η δεύτερη (επαναληπτική) συνάντηση των δυο, μετά την προ μηνών επαφή τους στην Κρήτη. Ωστόσο, η παρούσα «σκιάζεται» από τη δήλωση Μπουσάτι, ο οποίος συνέδεσε το «εμπόλεμο» με το «τσάμικο» ζήτημα. Κάτι που, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, κάθε άλλο παρά συνδέεται. Κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών, μάλιστα, απαντώντας στη δήλωση του Αλβανού υπουργού, σημείωσαν ότι:
Πάγια ελληνική θέση, την οποία έχει ξεκαθαρίσει εδώ και χρόνια ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, σε επίσκεψή του, μάλιστα, στα Τίρανα, είναι ότι δεν υφίσταται «τσάμικο ζήτημα» για την Ελλάδα.
Ουδεμία συζήτηση σχετικά με αυτή την άποψη της αλβανικής πλευράς έχει γίνει.
Τέτοιες δηλώσεις δεν βοηθούν τη διαδικασία διαλόγου, την οποία ξεκίνησε η Ελλάδα ως υπεύθυνη δύναμη στην περιοχή και στην Ε.Ε.
Τέτοιες δηλώσεις ουδόλως συμβάλλουν στην προώθηση της όποιος μελλοντικής ευρωπαϊκής πορείας της Αλβανίας.
Ταυτόχρονα με τα ελληνοαλβανικά, ανοίγει για τα καλά, όπως όλα δείχνουν, το Σκοπιανό. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι μέσα στο επόμενο δίμηνο θα φανεί εάν θα υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στο πρόβλημα της ονομασίας ή το θέμα θα οδηγηθεί, μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια, σε νέο αδιέξοδο. Κάτι που, εκτός των άλλων, θα οφείλεται και στο σοβαρό πρόβλημα που έχει η σκοπιανή κυβέρνηση να «περάσει» μια λύση στη σλαβική κοινή γνώμη της χώρας. Σε αντίθεση με την αλβανική (το ένα τρίτο του πληθυσμού), στην οποία είναι μάλλον αδιάφορο αν θα ονομάζεται η γείτων «Μακεδονία» ή κάπως αλλιώς. Ετσι, τώρα, η σκοπιανή κυβέρνηση δεν αποκλείει ακόμα και το ενδεχόμενο προσφυγής σε δημοψήφισμα προκειμένου να αποφασίσουν οι πολίτες της ΠΓΔΜ εάν θέλουν ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. με την προϋπόθεση της αλλαγής της ονομασίας της χώρας. Πάντως, η σκοπιανή κυβέρνηση συνεργασίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος με το αλβανικό Dui έχει οριακή πλειοψηφία στη Βουλή, ενώ ένα από τα μικρά αλβανικά κόμματα που τη στήριζαν πρόσφατα αποχώρησε. Ιδιαιτέρως σημαντικό είναι πάντως, ότι μόλις τις προηγούμενες ημέρες ψηφίστηκε από τη Βουλή της ΠΓΔΜ η χρήση της αλβανικής γλώσσας ως δεύτερης επίσημης γλώσσας στη χώρα. Αίτημα που προωθούσε το αλβανικό στοιχείο επί σειρά ετών.
Επίσκεψη
Σε αυτό το σκηνικό, μεγάλη σημασία έχει η επίσκεψη που σχεδιάζεται να πραγματοποιήσει την ερχόμενη εβδομάδα στα Σκόπια ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Η πρώτη γενικού γραμματέα του Οργανισμού από το 2014. Εως τώρα, ο Γ. Στόλτενμπεργκ φέρεται να έχει δηλώσει σε συναντήσεις του με Σκοπιανούς αξιωματούχους στο πρόσφατο παρελθόν ότι ισχύουν οι αποφάσεις που έλαβε το ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, το 2008. Δηλαδή, πρώτα να λυθούν το ονοματολογικό και οι ελληνοσκοπιανές διαφορές και μετά να μπει η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Εκτιμάται ότι ο γ.γ. του Οργανισμού, κατά την επίσκεψή του στη γείτονα, θα επιχειρήσει να πείσει τις πολιτικές ηγεσίες και την κοινή γνώμη ότι η είσοδός της στο ΝΑΤΟ περνάει μέσα από τις σχέσεις καλής γειτονίας με τις γειτονικές χώρες και, ως εκ τούτου, πρέπει να λυθεί και το ονοματολογικό. Σε διαφορετική περίπτωση, θα αυξηθούν και πάλι οι κίνδυνοι για τη συνοχή και το αύριο της χώρας. Για φέτος τον Ιούλιο, επίσης, έχει ανακοινωθεί Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ, ενώ τον Απρίλιο αναμένονται οι εκθέσεις προόδου της Κομισιόν για χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Να σημειωθεί πως, προ ημερών, σε συνέντευξή του, ο αλβανικής καταγωγής αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, Μπουγιάρ Οσμάνι, απαντώντας σε ερώτηση αν υπάρχει δυνατότητα ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. με την προσωρινή ονομασία και μετά να συνεχιστούν οι συνομιλίες για το όνομα, ανέφερε: «Θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν θα μπούμε στο ΝΑΤΟ και δεν θα ξεκινήσουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. χωρίς λύση στο θέμα του ονόματος». Είχε προηγηθεί η επίσκεψή του στην Αθήνα και η συνάντησή του με τον κ. Νίκο Κοτζιά. Δυο μέρες μετά, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε στη Θεσσαλονίκη με τον Σκοπιανό ομόλογό του, Νίκολα Ντιμιτρόφ. Η ώρα και ο τόπος της συνάντησης δεν είχαν ανακοινωθεί. Κάτι που έκανε μερίδα της ελληνικής αντιπολίτευσης να ομιλεί περί «μυστικής διπλωματίας» και την κυβέρνηση να απαντά ότι «άλλοι έκαναν μυστική διπλωματία στο παρελθόν» και ότι η ίδια δεν κάνει «διπλωματία της τηλεόρασης». Οπως και να έχει, το μήνυμα που έστειλε η Αθήνα διεθνώς, μέσα και από αυτή τη συνάντηση, ήταν ότι η Ελλάδα είναι αυτή που παίρνει όλες τις σοβαρές πρωτοβουλίες για την επίλυση της διαφοράς και ότι τα Σκόπια πρέπει επιτέλους να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Να σημειωθεί πως ο κ. Ν. Κοτζιάς επανειλημμένως έχει επισκεφτεί τα δυο τελευταία χρόνια (και επί κυβέρνησης του εθνικιστή Γκρουέφσκι και επί της σημερινής) τα Σκόπια, ενώ με ελληνική πρωτοβουλία άρχισαν να προωθούνται τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης κατά την επίσκεψη Κοτζιά στα Σκόπια στις 24/6/15. Ακολούθησε δεύτερη επίσκεψη, στις 25/8/16, και μια τρίτη, με τη νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, στις 31/8/17. Σε αυτές πρέπει να προστεθούν συναντήσεις που είχε με το γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, και το γ.γ. του ΝΑΤΟ, το 2017. Πάντως, παρά τις «επιθέσεις φιλίας», η κυβέρνηση της γείτονος δεν έχει προβεί ακόμα σε κάποιες πρακτικές κινήσεις καλής θέλησης, όπως η αλλαγή της ονομασίας του αεροδρομίου των Σκοπίων ή η αποκαθήλωση αλυτρωτικών συμβόλων-αγαλμάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, θα πραγματοποιηθεί, στις 17 Ιανουαρίου, στη Νέα Υόρκη, η δεύτερη συνάντηση του Μάθιου Νίμιτς, προσωπικού απεσταλμένου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, με τους διαπραγματευτές της Ελλάδας και των Σκοπίων. Η πρώτη, τον Δεκέμβριο του 2017, ήταν καθαρά τυπικού χαρακτήρα. Αγνωστο παραμένει εάν ο κ. Νίμιτς ή οι διαπραγματευτές θα ρίξουν στο τραπέζι κάποια συγκεκριμένη πρόταση για ονομασία.
Οπως είναι γνωστό, από τη δεκαετία του ’90 έως σήμερα έχουν συζητηθεί, μεταξύ των άλλων, ονομασίες όπως «Νέα Μακεδονία» (Νόβα Ματσεντόνιγια), «Ανω Μακεδονία» (Γκόρνα Ματσεντόνιγια), «Μακεδονία του Βαρδάρη» (Βαρντάρσκα Ματσεντόνιγια), «Σλαβοματσεντόνιγια» (Σλαβομακεδονία), «Δημοκρατία της Μακεδονίας-Σκόπια», «Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας» κ.ά. Πάντως, σε ονομασία που θα είναι στα σλαβικά φαίνεται πως διαφωνούν οι Αλβανοί των Σκοπίων, ενώ σε άλλες με γεωγραφικό προσδιορισμό διαφωνούν οι Σλάβοι. Κάτι που δείχνει ότι οι δυο κοινότητες στα Σκόπια πρέπει να εντείνουν τις συνεννοήσεις τους, εάν πράγματι επιθυμούν λύση.
«ΜΑΣΑΖ» ΣΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΕΝ ΟΨΕΙ ΤΗΣ ΨΗΦΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ, ΑΥΡΙΟ
O Αλέξης χρυσώνει το χάπι του «ναι σε όλα» με το αφήγημα της εξόδου από τα Μνημόνια
Εχοντας εξασφαλίσει τη σιωπηρή συναίνεση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα προαπαιτούμενα, που πρέπει να ψηφιστούν αύριο από τη Βουλή για το έγκαιρο κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας καταστρώνει σχέδια για αλλαγή του πολιτικού κλίματος, μετά από μια μακρά περίοδο που συνοδεύτηκε από αστοχίες, στρατηγικά και επικοινωνιακά λάθη και τον αυτοεγκλωβισμό της κυβέρνησης σε μια περιδίνηση εσωστρέφειας και δυσφορίας, κυρίως λόγω των επιλογών του κυβερνητικού εταίρου Πάνου Καμμένου.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο θεωρούν σχεδόν απίθανο να καταγραφούν απώλειες κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας για τα προαπαιτούμενα, παρότι αρκετοί βουλευτές εξέφρασαν επίσημα ή παρασκηνιακά τη διαφωνία τους με πολλές διατάξεις του πολυνομοσχεδίου. Το θέμα των πλειστηριασμών, η περικοπή των οικογενειακών επιδομάτων και η αλλαγή στον τρόπο κήρυξης των απεργιών αποτελούν τα βασικά «αγκάθια» για την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ που για μια ακόμη φορά έρχεται αντιμέτωπη με τις αυταπάτες που είχε καλλιεργήσει το κόμμα το προηγούμενο διάστημα αλλά και με κύμα αντιδράσεων από τα συνδικάτα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετά στελέχη της Κουμουνδούρου εκφράζουν δυσφορία για το περιεχόμενο του πολυνομοσχεδίου, με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο να συγκεντρώνει τα περισσότερα πυρά.
Ο κ. Τσακαλώτος, σε μια προσπάθεια να κάμψει τις εσωκομματικές αντιδράσεις, σε συνάντηση που είχε με βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρθηκε στα θετικά στοιχεία που -όπως είπε- περιέχει το πολυνομοσχέδιο, ενώ φέρεται να τόνισε τη σημασία που έχει η ψήφισή του για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση, που θα ανοίξει το δρόμο για την έξοδο από τα Μνημόνια.
Πάντως, ήδη πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ ζητούν μετ’ επιτάσεως τη σύγκληση των κομματικών οργάνων για να συζητηθούν όλα τα ανοικτά θέματα και η πορεία του κόμματος, κάτι που δεν αποκλείεται να συμβεί τις επόμενες ημέρες.
Ο Αλέξης Τσίπρας προβάλλει το αφήγημα της εξόδου από τα Μνημόνια τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους, προκειμένου να ενθαρρύνει τους βουλευτές του να στηρίξουν τις μνημονιακές υποχρεώσεις που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πολυνομοσχέδιο αλλά και για να προετοιμάσει το έδαφος για την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση πριν από το καλοκαίρι, ευελπιστώντας πως μια καλή εικόνα της οικονομίας θα μπορούσε να εξασφαλίσει στον ΣΥΡΙΖΑ ένα «ντέρμπι» στις επόμενες εκλογές. Ο πρωθυπουργός, μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο, απέφυγε για μια ακόμη φορά να χρησιμοποιήσει τον όρο «καθαρή έξοδος», επισημαίνοντας παράλληλα πως το «τέλος των Μνημονίων» είναι ένας «σημαντικός σταθμός μεν, αλλά όχι το τέλος της διαδρομής». Ο κ. Τσίπρας εξακολουθεί να κλείνει το μάτι στις φτωχότερες τάξεις που στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2015, τονίζοντας πως το 2018 «θα είναι μια χρονιά που θα μπορέσουμε να κάνουμε ακόμη πιο σαφές το δικό μας ταξικό πρόσημο και το δικό μας προσανατολισμό», αναφερόμενος στα στρώματα που ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει «προνομιακά» να εκφράζει, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Στελέχη της Κουμουνδούρου φροντίζουν δημόσια αλλά και παρασκηνιακά να υπενθυμίζουν στον πρωθυπουργό πως το αφήγημα περί «καθαρής εξόδου» από τα Μνημόνια και το success story που είχε προωθήσει το Μέγαρο Μαξίμου το προηγούμενο διάστημα είναι θολά και πως θα πρέπει να παρουσιαστεί στον κόσμο η πραγματικότητα ως έχει για να μην κατηγορηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ για νέες αυταπάτες, που θα μπορούσαν να κοστίσουν ακόμη πιο ακριβά στο κόμμα την ώρα της κάλπης. «Θα χρειαστεί χρόνος μέχρι τα θετικά αποτελέσματα της ανάκαμψης της οικονομίας να φτάσουν στο τραπέζι των νοικοκυριών και στην τσέπη της μέσης και της φτωχότερης ελληνικής οικογένειας», επισημαίνει με νόημα (247 Fm) ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης.
