Συνέντευξη με έναν αποτυχημένο Έλληνα που φτιάχνει διαστημικά ρομπότ

Πάνος Σάκκας

Γιώργος Τσακυρίδης: Πολύ δειλός για να γίνει αστροναύτης, πολύ έξυπνος για να μην γίνει μηχανικός.

Από τότε που η ανθρωπότητα ψιλιάστηκε τη θέση της στο Σύμπαν (με εξαίρεση τους οπαδούς της επίπεδης Γης), ονειρεύεται να φτάσει στις άγνωστες και μακρινές γωνιές του Κόσμου, ξεκινώντας από τους γήινους ωκεανούς, που παραμένουν ανεξερεύνητοι σε ποσοστό 95% (στοιχεία NOAA, 2017).

Από την αθέατη πλευρά της Σελήνης (μόλις ένα δευτερόλεπτο φωτός μακριά), μέχρι τα φαράγγια του Άρη στην Valles Marineris (50-400 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά αναλόγως εποχής), οι επανδρωμένες αποστολές εκτός από πολύ πιο απαιτητικές, είναι ομολογουμένως πανάκριβες και επιπλέον «αχρείαστα επικίνδυνες».

Έτσι πολύ γρήγορα, οι διαστημικές υπηρεσίες ανά την υφηλιο που είχαν κουραστεί να στέλνουν συλλυπητήρια τηλεγραφήματα σε χήρες, ανακάλυψαν πως μακράν πιο ακίνδυνη και φτηνότερη λύση ήταν να βάλουμε τα πιστά μας ρομπότ να κάνουν την βρωμοδουλειά, στέλνοντάς τα εκεί που το πόδι του ανθρώπου θα αργήσει να αφήσει το ίχνος του (αν το αφήσει και ποτέ).

To πρόγραμμα ROBEX [Ρομποτική Εξερεύνηση Περιβαλλοντικά Ακραίων Προορισμών] της Helmholtz Alliance συνδυάζει την τεχνογνωσία διαφορετικών οργανισμών, με στόχο την ανάπτυξη καλύτερων ρομποτικών σκλάβων, που θα θυσιαστούν για τους αφέντες τους στις εσχατιές του Διαστήματος

Όλα αυτά μου ήταν γνωστά, όταν την προηγούμενη εβδομάδα χάζευα τις φωτογραφίες από τις δοκιμές της γερμανικής σύμπραξης στις πλαγιές της Αίτνας – το ψηλότερο ηφαίστειο της Ευρώπης και ένα από τα πιο ενεργά με πέντε κρατήρες στην κορυφή του (για την ώρα στα 3.329 μέτρα – όλο ψηλώνουν αυτά).

Και ενώ ήμουν έτοιμος να γράψω ένα πολύ βαρετό κείμενο για το θέμα, έπεσα πάνω σε μια φωτογραφία του φίλου μου Γιώργου Τσακυρίδη, που έσπρωχνε τον δικό του Wall-e πάνω στην μπαρουτοκαπνισμένη πλαγιά του ηφαιστείου, τον οποίο και πίεσα με όλους τους θεμιτούς και αθέμιτους τρόπους για να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη. Τελικά δέχθηκε υπό την απειλή περιστρόφου στον κρόταφο και τον ευχαριστούμε πολύ για αυτό.

Τι πρέπει να σπουδάσει κανείς για να βρεθεί από την Θεσσαλονίκη σε διαστημικά πειράματα στην Αίτνα;

Νομίζω η ερώτηση αυτή μπορεί να απαντηθεί με πολλά κλισέ και σε ευχαριστώ που μου δίνεις τη δυνατότητα να ξεσκονίσω κάτι παλιά ετοιματζίδικα που είχα φυλάξει για αυτήν ακριβώς τη στιγμή, που η διασημότητα θα μου χτυπούσε την πόρτα.

Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσβατος αγαπητέ Πάνο. Δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο και ναι..πανεπιστήμιο. Είμαι απόφοιτος του ένδοξου τμήματος των ηλεκτρολόγων μηχανικών του ΑΠΘ. Συνέχισα με μεταπτυχιακές σπουδές στη διαστημική επιστήμη (το όνομα του προγράμματος spacemaster, το οποίο προτείνω σε όποιον θέλει να ασχοληθεί με τον κλάδο) και πλέον εργάζομαι στο Γερμανικό Κέντρο Διαστήματος (DLR). Ναι αγαπητέ Πάνο, δημόσιος υπάλληλος και εγώ!

Τι ακριβώς κάνεις στην DLR εκτός από το να σπρώχνεις φουτουριστικά ρομπότ που δεν παίρνουν μπροστά με τίποτα;

Βρίσκομαι εκεί από το 2012 και παράλληλα προσπαθώ να τελειώσω το διδακτορικό μου.

Από 2012 έως και το 2015 εργάστηκα στο διαστημικό πρόγραμμα της NASA InSight. Πρόκειται ουσιαστικά για μια μη επανδρωμένη αποστολή η οποία σκοπεύει να χαράξει έναν σεισμικό χάρτη του κόκκινου πλανήτη και να μετρήσει την θερμοκρασία του εσωτερικού του σε βάθος 5 μέτρων.

Προσωπικά ασχολήθηκα με την κατασκευή του θερμομέτρου (όλο από τα χεράκια μου πέρασε) που είναι ουσιαστικά ένας πολύ ευαίσθητος τυφλοπόντικας (https://insight.jpl.nasa.gov/home.cfm)!

Από το 2015 έως και σήμερα σπρώχνω ρομποτάκια και σχεδιάζω ενεργειακά συστήματα κατάλληλα για διαστημικές εφαρμογές στα πλαίσια του προγράμματός ROBEX, το οποίο πολύ εύστοχα περιέγραψες πιο πάνω (βλέπεις πως σε καλοπιάνω ε).

Αυτά όμως είναι τα side activities. Κατά κύριο λόγο τσεκάρω τα email μου, της μεταγραφές της αγαπημένης μου ομάδας, αλλάζω τα άρθρα της wikipedia και ακούω τις τηλεφωνικές φάρσες του Κυρ Πάνου.

Να δεις και τα βίντεο. Γιατί είναι τόσο σημαντική η εξερεύνηση του διαστήματος; Πιστεύεις στ’ αλήθεια ότι μια μέρα ένα ανθρώπινο μωρό θα γεννηθεί στο πρώτο αποικιακό μαιευτήριο του Άρη ή ότι το 2065 ΗΠΑ και Κίνα θα μαλώνουν για την εξόρυξη μετάλλων από τη ζώνη των αστεροειδών; Πως οι τεχνολογίες αυτές βελτιώνουν την καθημερινότητά μας «εδώ κάτω», στο παρόν;

Θα απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση κοπιάροντας τον αγαπητό Έλον Μασκ: “The future of humanity is going to bifurcate in two directions: Either it’s going to become multiplanetary, or it’s going to remain confined to one planet and eventually there’s going to be an extinction event.” [Το μέλλον της ανθρωπότητας θα ακολουθήσει μία από τις δύο διακλαδώσεις: είτε θα γίνει πολυ-πλανητικό, είτε θα παραμείνει περιορισμένο σε έναν μόνο πλανήτη, όπου και θα εξαφανιστεί].

Δεν μπορώ να γνωρίζω αν θα φτάσουμε σε επίπεδα Futurama με τον Bender να κυκλοφορεί ανάμεσα μας ή αν θα ζήσουμε στιγμές βγαλμένες από ταινίες τύπου Total Recall και Star Wars. Πιστεύω όμως πως σύντομα η τεχνολογία θα μας επιτρέπει τέτοια εγχειρήματα.

Τα σημαντικότερα προβλήματα προκύπτουν από την επικινδυνότητα των διαστημικών αποστολών και πως θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε κάποια συγκεκριμένα ζητήματα ηθικής.

Ο περισσότερος κόσμος θεωρεί την εξερεύνηση του διαστήματος πεταμένα λεφτά, όμως την επόμενη φορά που θα δεις μια λυχνία LED να αναβοσβήνει στο χριστουγεννιάτικο δεντρό σου, ένα φωτοβολταϊκό πάνελ, ένα μωρό να τρώει την φρουτόκρεμα του ή φορέσεις μια στολή καταδύσεων, μην ξεχάσεις να ευχαριστείς όλους όσους εργάστηκαν στο διαστημικό πρόγραμμα Apollo.

Τι αγαπάς περισσότερο στη δουλειά σου;

Αγαπώ πολλά πράγματα στη δουλεία μου. Ξεκίνησε ως ένα παιδικό όνειρο, πήρε μορφή μέσα από παιδικές σειρές, έγινε εμμονή (ευχαριστώ x-files) και τελικά πραγματοποιήθηκε.

Αγαπώ την έρευνα. Αγαπώ την τεχνολογία. Αγαπώ τα μαθηματικά και το διάστημα. Ακόμη εργάζομαι σε ένα περιβάλλον το οποίο διεγείρει την φαντασία και σου δίνει τη δυνατότητα να αποτύχεις. Ίσως ακουστεί χαζό αυτό που θα πω αλλά πιστεύω πως δεν υπάρχει σημαντικότερο πράγμα από το να να κάνεις λάθη. Κάνοντας το σωστό με την πρώτη προσπάθεια σπανίως έμαθα κάτι καινούργιο.

Αλλά για να επιστρέψω στην ερώτηση σου νομίζω τελικά πως το πιο σημαντικό κομμάτι είναι ότι ακούγεται πολύ κουλ και αρέσει στα κορίτσια!

Ποια είναι η πιο αστεία διαστημική γκάφα που μπορείς να θυμηθείς και να μοιραστείς μαζί μας χωρίς να σε απολύσουν;

Τώρα θα δώσω αποκλειστικές πληροφορίες Ίσως να θυμάσαι ένα πρότζεκτ της NASA με την ονομασία Mars Climate Orbiter. Αρκετά straight forward αποστολή. Στέλνουμε έναν δορυφόρο ώστε να μελετήσουμε κλιματικά τον Άρη. Δουλεύουμε πυρετωδώς για 286 ημέρες, περιμένουμε να έρθει ο Άρης σε κοντινή με τη γη τροχιά, πάμε στο Κέιπ Καναβεραλ και μπουμ εκτοξεύουμε. Όλα καλά έως εδώ.

Ο δορυφόρος μας προσεγγίζει τον Άρη, μπαίνει αρχικά σε τροχιά και το κοντρόλ σέντερ ξεσπάει σε χειροκροτήματα. Μετά από 4 λεπτά όμως καμία επικοινωνία με τον δορυφόρο, ο οποίος είχε γίνει στάχτη και μπούλμπερη προσκρούοντας στην ατμόσφαιρα του κόκκινου πλανήτη. Έγιναν έρευνες, απολύθηκε κόσμος και τελικά η αλήθεια αποκαλύφθηκε: ο δορυφόρος δεν μπήκε πότε σε τροχιά επειδή το λογισμικό υπολόγιζε τις τροχιακές παραμέτρους σε US costumary units (ίντσες, λίβρες, ουγγιές) ενώ απαιτούνταν μονάδες SI (εκατοστά, λίτρα, γραμμάρια)!

Πώς είναι το εργασιακό περιβάλλον στο εξωτερικό συγκριτικά με τους συναδέλφους σου στην Ελλάδα; Θα επέστρεφες ή θα προτιμούσες να διακτινιστείς σε άλλον γαλαξία;

Ειλικρινά δεν γνωρίζω κάποιον ο όποιος να ασχολείται με τον κλάδο αυτό στην Ελλάδα. Νομίζω η χώρα μας δραστηριοποιείται αρκετά στον κλάδο της φυσικής του διαστήματος αλλά όχι της μηχανικής.

Ξέρω ότι θα σου λείψω, αλλά δύσκολα θα επέστρεφα, τουλάχιστον στην παρούσα φάση.

Επίσης δεν ξέρω αν θα έπρεπε να χαρακτηρίσω ελπιδοφόρες ή κωμικές τις προσπάθειες της χώρας να ιδρύσει αντίστοιχη διαστημική εταιρεία με τα άλλα Ευρωπαϊκά κράτη.

Δείξε μας μερικές φωτογραφίες σου με μαγιό, ή έστω από την αποστολή σας στην Αίτνα.

http://www.skai.gr/files/1/panoulisthegreat/img_8995.jpg

http://www.skai.gr/files/1/panoulisthegreat/img_8538.jpg

http://www.skai.gr/files/1/panoulisthegreat/img_8733.jpg

Πηγή: skai.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Παρακαλώ εισάγετε το σχόλιό σας!
Εισαγάγετε εδώ το όνομά σας